ایکس باکس لایو (به انگلیسی: Xbox Live)‏ یک خدمت بازی چند نفرهٔ برخط و تحویل رسانه‌های دیجیتال است که توسط شرکت مایکروسافت ابداع شده و بهره‌برداری می‌شود. ایکس باکس لایو هم اکنون تنها خدمت بازی برخط (روی کنسول بازی دستی) است که از کاربرانش وجهی را در قبال بازی کردن دریافت می‌کند. ایکس باکس لایو اولین بار برای دستگاه ایکس باکس در سال ۲۰۰۲ میلادی عرضه شد. نگارش به روز شده‌ای از این خدمت نیز در سال ۲۰۰۵ همزمان با دستگاه ایکس باکس ۳۶۰ ارائه شد. برای بازی‌های تحت ویندوز، این خدمت نام گیمز فور ویندوز - لایو (بازی‌های ویندوز - لایو) را با خود دارد که بیشتر امکانات این خدمت را روی رایانه‌های تحت ویندوز ارائه می‌دهد. مایکروسافت اعلام کرده که به عنوان بخشی از ابتکار لایو همه جا، لایو را روی دستگاه‌های دیگری همچون تلفن همراه نیز گسترش می‌دهد.
هنگامی که مایکروسافت دستگاه ایکس باکس اولیه را ساخت، بازی‌های برخط به عنوان یکی از اصول راهبردی ایکس باکس به شمار می‌رفت. سگا در سال ۱۹۹۹ تلاش کرده بود تا روی روند رو به رشد بازی‌های برخط، با ساخت دستگاه دریم‌کست سرمایه‌گذاری کند. اما از آنجایی که اینترنت پر سرعت هنوز رایج و در دسترس نبود، دریم‌کست با یک مودم آنالوگ عرضه شد که توفیق چندانی در بر نداشت.
مایکروسافت اما با وجود شکست دریم‌کست به پیروزی خدمات برخط امیدوار بود. این شرکت عقیده داشت برای پیروزی در بازی‌های برخط بایستی به خطوط اینترنت پر سرعت و دیسک سخت داخلی برای ضبط اطلاعات توجه کرد و این امکانات را در دستگاه جدید گنجاند. این نه تنها این امکان را می‌دهد که امکانات جدید، مانند مراحل جدید، نقشه‌ها، تفنگ‌ها و شخصیت‌های جدیدی وارد بازی شوند، بلکه به لطف ارتباط اینترنت پرسرعت، امکاناتی نظیر ارتباط صوتی و تصویری نیز فراهم می‌شود. استیو بالمر و بیل گیتس هر دو عقیده داشتند که محتوای چشمگیر قابل بارگیری می‌تواند در جذب مشتریان جدید مؤثر باشد. با این استدلال، دستگاه بازی با یک درگاه اترنت (۱۰/۱۰۰) همراه شد تا ارتباط با شبکه‌های پهن باند را فراهم کند. البته دستگاه بازی تنها برای کاربران این نوع شبکه‌ها طراحی شده بود و مودم و ارتباط آنالوگ را پشتیبانی نمی‌کرد.
هنگامی که ایکس باکس در ۱۵ نوامبر ۲۰۰۱ عرضه شد، قرار بود ایکس باکس لایو که هنوز نامی نداشت، در تابستان ۲۰۰۲ شروع به کار کند. ایکس باکس لایو بالاخره در نمایشگاه ای۳ ۲۰۰۲، زمانی که به طور کامل عرضه شد صاحب نام فعلی خود شد.
این بازارچه اینترنتی محصولاتی مانند بازی‌های آرکید,بازی‌های Indie,بازی‌های ارجینال ایکسباکس,بازی‌های تریال و دمو,DLC بازی ها(مانند نقشهٔ اضافی برای بازی‌هایی مانند COD,ماشین‌های اضافی برای بازی‌هایی مانند GTA و Mafia 2,بسته‌های اهنگ برای بازی‌های مانند Dance Central),تریلر بازی ها,گیمر پیکچر و تم, برنامه‌های تلویزیون,موزیک ویدیو,و می‌توان در آن فیلم اجاره کرد و غیره.
در ۱۷ نوامبر ۲۰۰۹,مایکروسافت App جدیدی را عرضه کرد که اسم آن Zune است. با استفاده از این App می‌توانیم با 100 microsoft point فیلم اجاره کنیم و نیازی به اکانت گلد هم ندارد
بازارچه ویدیو در ۶ نوامبر ۲۰۰۶ مایکروسافت چیزی به نام بازارچه ویدیو را راه اندازی کرد که بتوان با آن شبکه‌هایی مانند Syfy,ESPN,MSNBC,Sky go و غیره را با ایکسباکس و با کیفیت HD دیدو appهایی مانند نت فلیکس و هولو پلاس را بیرون داد تا با ان بتوان فیلم هاو قسمت‌هایی که از سریال‌های مختلف از دست داده‌ایم را با کیفیت HD دید. و این قابلیت اول در آمریکا در۲۲ نوامبر ۲۰۰۶ به بیرون آمد.